Anina Haesen
Vlakbij Hasselt ligt de Abdij van Herkenrode, ooit een drukbezocht pelgrimsoord vandaag een plek vol beleving. Een plek waar veel te gebeuren staat: in 2025 starten hier verschillende restauratiewerken, die samen met het nieuwe kunstwerk Clausura, de site een heel nieuw gezicht en dynamiek zullen geven.
Spil in het grote web van al die projecten is Anina Haesen. Als projectleider restauratie bij erfgoedorganisatie Herita volgt zij alle werkzaamheden in Herkenrode op de voet. Niets gebeurt er zonder dat Anina het mee voorbereid, afstemt met alle betrokken partijen, controleert en goedkeurt – van de historische gebouwen tot het omliggende landschap.
Anina is ingenieur-architect van opleiding, maar haar liefde voor historische gebouwen begon al lang voor haar studies.
Als kind raakte ik gefascineerd door erfgoed : de vakanties in pittoreske Italiaanse dorpjes waren niet compleet zonder een bezoek aan de charmante kerkjes. Na mijn specialisatie in monumentenzorg mag ik vandaag werken aan het behoud van die bijzondere plekken die me toen al zo inspireerden.
Kerken lopen als een rode draad door de carrière van Anina. Eén van haar eerste werven was de restauratie van het dak van de kerk van Zaventem. Over de hele kerk werd een tijdelijk dak - een soort grote tent - geplaatst om de historische dakstructuur te beschermen tijdens de restauratie. Een indrukwekkend project waar ze veel leerde én haar hoogtevrees wist te overwinnen.
In Herkenrode combineert ze verschillende projecten: van de ontharding en vergroening van het neerhof, de restauratie en stabilisatie van het abdissenkwartier tot de bouw van het kunstwerk Clausura. Dat laatste is geen klassieke restauratie maar een artistieke en ruimtelijke installatie.
200 jaar geleden brandde de abdijkerk af, waardoor er een leegte achterbleef het hart van de abdijsite. Samen met Gijs Van Vaerenbergh creëren we een nieuw verhaal voor het verdwenen hart : een kunstwerk in Cortenstaal dat de vorm van de historische kerk volgt, maar volledig doorzichtig is.
De contouren van de verdwenen gebouwen worden voelbaar, terwijl het landschap erdoorheen blijft schemeren. Zo maakt Clausura de geschiedenis tastbaar, zonder de werkelijkheid exact te reconstrueren.
Het is een bijzonder en omvangrijk project, waarbij veel mensen en partijen betrokken zijn. De dagdagelijkse opvolging ligt in handen van Anina en Lauren, projectleider bij Gijs Van Vaerenbergh. Na anderhalf jaar plannen, onderzoeken en voorbereiden, start nu de uitvoering van de eerste fase, de constructie van de kerk.
Het gaat nog enkele jaren duren voor het project helemaal klaar is. De kerk vormt de eerste fase van Clausura, daarna volgen de gebouwen rond de eerste pandgang, en later de aansluiting met de nog bewaarde restanten van de zusterverblijven en oude infirmerie.
Ik vind het een enorm spannende fase, nu de bouw echt start. Het is bijzonder om te zien hoe de contouren van de historische kerk langzaam opnieuw vorm krijgen. Mede dankzij Clausura zal de Abdij van Herkenrode opnieuw een belangrijke trekpleister in Limburg worden - net zoals vroeger.
De favorieten van Anina
Op Herkenrode mag ik meebouwen aan de toekomst? Hoe cool is dat? Kom zeker eens langs op Open Monumentendag. Het hele weekend kan je de verschillende restauratieprojecten ontdekken, kinderen kunnen restauratietechnieken uittesten en er zijn tal van randactiviteiten. En ik zal er ook zijn!
Hier botst industrieel verleden op levende natuur – een adembenemende transformatie in het hart van be-Mine.
De Hoorn laat zien waarom ik zo hou van herbestemming: een oud gebouw dat vandaag bruist van leven.
Van studiestress tot stille verwondering – deze plek heeft altijd een stukje van mijn hart gehad.
Toen ik hier studeerde, voelde het kasteel als mijn huiskamer – nu bezoek ik het als een trotse gast.